In Amsterdam zijn de werken gestart aan het coöperatief woonproject Akropolis IJburg. Op 11 april werd met het boren van de eerste paal het startschot gegeven voor dit bijzondere initiatief op Centrumeiland. Na jaren van voorbereiding en enkele tegenslagen, waaronder stijgende rentevoeten en oplopende bouwkosten, is de bouw nu eindelijk begonnen. Akropolis IJburg is een wooncoöperatie in wording waar generaties samenkomen in een duurzaam en collectief opgevat gebouw.
Akropolis IJburg komt op een centrale plek in de nieuwe wijk Centrumeiland, vlak bij het IJmeer en een toekomstig park. Het gebouw telt vijf woonlagen en biedt plaats aan 31 woningen: 8 sociale en 23 middeldure. De woningen zijn bewust compact en flexibel ontworpen, variërend tussen 45 en 71 m². Elke woning beschikt over een buitenruimte, via een brede galerij of een balkon. Het project voorziet ook in collectieve voorzieningen zoals een binnentuin, een fietsenstalling, gemeenschappelijke ruimten en dakterrassen.
Samen ontwerpen, samen wonen
De coöperatie is ontstaan vanuit een burgerinitiatief, in samenwerking met architect Anke Zeinstra en diverse partners. De bewoners, jong en oud, dachten actief mee over het ontwerp. Minstens de helft van de woningen is gereserveerd voor 55-plussers, wat het project expliciet levensloopbestendig maakt. De woonfilosofie steunt op gedeelde waarden: solidariteit, duurzaamheid, openheid en respect. Het doel is een leefgemeenschap zonder winstoogmerk, waar langdurig betaalbaar wonen mogelijk is.
De totale investeringskost van het project bedraagt 7,7 miljoen euro. Deze wordt grotendeels gedekt door leningen van de Rabobank (5,3 miljoen euro) en het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting via de gemeente Amsterdam (1,55 miljoen euro). De rest wordt ingebracht door de toekomstige bewoners zelf via een participatie: bij intrek betalen zij een bedrag tussen €2.500 en €6.500 (sociale woning), of tussen €12.500 en €26.000 (middeldure woning). Bij vertrek krijgen zij deze inleg terug van een volgende coöperant-bewoner.
Vertraging en doorzettingsvermogen
Hoewel de plannen al in 2021 klaarstonden, zorgden economische omstandigheden voor een vertraging van bijna drie jaar. In die periode bleef de groep in stilte doorwerken aan financiering en uitvoeringsklare plannen. In 2024 werden alle vergunningen en overeenkomsten afgerond. In september van dat jaar werd de grond in erfpacht overgedragen aan Akropolis IJburg. De oplevering van het gebouw staat gepland voor juni 2026.
De coöperatie is juridisch eigenaar van het pand. De appartementen zullen enkel worden bewoond door aandeelhouders-coöperanten. Die besturen samen de coöperatie, nemen beslissingen over onderhoud, beheer en de invulling van gemeenschappelijke ruimtes. De exploitatie is zo opgezet dat het gebouw vanaf jaar één kostendekkend is. Door het gedeelde eigenaarschap (zonder individueel profijt) blijft wonen op lange termijn betaalbaar voor gewone burgers, los van de marktschommelingen.
Groeibeleid in Amsterdam
De stad Amsterdam zet voluit in op coöperatief wonen. Recent werd het beschikbare leningsbudget voor wooncoöperaties verhoogd met 10 miljoen euro, goed voor de ondersteuning van vijf nieuwe projecten. Dat komt neer op zo’n 200 extra betaalbare woningen. Op de gemeentelijke website kunnen geïnteresseerden een overzicht vinden van bestaande initiatieven én praktische info over hoe je zelf een coöperatie kunt opstarten of je kunt aansluiten bij een bestaand project.
De voorbije jaren zijn in Amsterdam verschillende coöperaties gerealiseerd of opgestart. Wat begon als pionierswerk, groeit nu uit tot een volwaardig segment binnen de stedelijke woningmarkt. Akropolis IJburg is daar een sprekend voorbeeld van: een collectief antwoord op een steeds duurdere woningmarkt, met duurzame ambities en sociale samenhang als fundament. De beweging wint aan kracht en vormt een inspirerend alternatief voor wie wil wonen met oog voor elkaar en voor de toekomst.