Op donderdag 2 oktober en donderdag 6 november 2025 nodigen Architectuurwijzer en STAM – Stadsmuseum Gent je uit voor twee inspirerende avonden rond coöperatief wonen. Deze Late Donderdagen kaderen in de tentoonstelling Hier wil ik wonen! Coöperatief woondromen in Vlaanderen en behandelen telkens een ander thema. Op 2 oktober staat coöperatieve studentenhuisvesting centraal, met voorbeelden uit Zwitserland en Duitsland én een blik op de Gentse droom om ook hier een studentencoöperatie op te richten. Op 6 november ontdek je hoe het coöperatieve woonmodel ook historische plekken nieuw leven kan geven, met lezingen over de Papaverhof in Den Haag en het begijnhof van Dendermonde. Sprekers en meer details volgen later, maar zet deze twee Late Donderdagen nu alvast in je agenda – ze beloven niet te missen avonden vol inspiratie en ideeën te worden.
De tentoonstelling Hier wil ik wonen! en de twee bijhorende Late Donderdagen laten zien hoe coöperaties niet alleen betaalbare woningen realiseren, maar ook nieuwe vormen van gemeenschapsleven stimuleren. Met verhalen uit binnen- en buitenland ontdek je hoe samenwerking en gedeeld eigenaarschap het woonlandschap kunnen vernieuwen. Tijdens beide avonden krijg je twee lezingen van telkens een half uur, gevolgd door een gesprek waarin je zelf vragen kunt stellen. Het programma biedt verdieping en ruimte voor ontmoeting, en belicht hoe collectieve woonvormen inspelen op actuele uitdagingen: van betaalbare studentenhuisvesting tot de herbestemming van erfgoed. Het STAM en dus ook de expo Hier wil ik wonen! zijn die avonden uitzonderlijk geopend tot 22 uur, zodat je de Late Donderdagen in alle rust kunt combineren met een bezoek aan het museum
Coöperatief wonen voor studenten
De eerste Late Donderdag, op 2 oktober, staat volledig in het teken van coöperatieve studentenhuisvesting. Terwijl veel studentensteden worstelen met schaarste en hoge prijzen, tonen projecten in Zürich en Genève aan dat het ook anders kan. Daar beheren studenten zelf collectieve woonprojecten, waarin betaalbaarheid en participatie centraal staan. Zo ontstaan plekken die tegelijk huisvesting, solidariteit en leerruimte zijn. Een eerste lezing legt uit welke randvoorwaarden nodig zijn om zulke modellen op te zetten en duurzaam te verankeren.
De tweede lezing zoomt in op het Collegium Academicum in Heidelberg, een bijzonder project waarin 96 studentenkamers en gedeelde ruimtes werden gerealiseerd. Om kosten te besparen, bouwden de studenten zelf mee aan de binnenafwerking en richtten ze een werkplaats in waar bewoners onderdelen kunnen maken en herstellen. Het project wordt juridisch ondersteund door het Mietshäusersyndikat, dat coöperatieve principes garandeert en speculatie voorkomt. De Stad Gent kijkt alvast mee naar zulke voorbeelden en onderzoekt hoe het de oprichting van een studentencoöperatie naar Duits en/of Zwitsers model de komende jaren mee kan ondersteunen.
Coöperatief wonen in erfgoed
Op donderdag 6 november staat de Late Donderdag volledig in het teken van coöperatief wonen in historisch waardevolle gebouwen. De eerste lezing vertelt het verhaal van de Papaverhof in Den Haag, een iconische tuinwijk ontworpen door Jan Wils, leerling van Berlage en nauw betrokken bij De Stijl-beweging. Al honderd jaar beheren bewoners hier samen hun woningen, inclusief complexe renovaties en restauraties. Deze ervaring toont hoe collectief eigenaarschap een erfgoedsite levend houdt en ruimte laat voor innovatie, zonder afbreuk te doen aan de oorspronkelijke visie van de architect.
De tweede lezing neemt je mee naar het begijnhof van Dendermonde, UNESCO-werelderfgoed dat kampt met leegstand en hoge restauratiekosten. Onder begeleiding van Miss Miyagi onderzoeken de stad Dendermonde en de vzw Begijnhof hoe coöperatief wonen het begijnhof een nieuwe toekomst kan geven. Het plan wil de oorspronkelijke balans tussen individuele woningen en gemeenschappelijkheid herstellen, met gedeelde tuinen en voorzieningen. Zo kan het begijnhof opnieuw een plek worden waar bewoners samen zorg dragen voor hun erfgoed én hun woonomgeving.