De coöperatieve woonprojecten La Balma in Barcelona en De Warren in Amsterdam zijn recent bekroond met de Ammodo Architecture Award. Deze internationale prijs, uitgereikt in drie categorieën, wil architectuurprojecten die bijdragen aan sociale en ecologische uitdagingen in de schijnwerpers zetten. Beide projecten hebben indruk gemaakt met hun innovatieve aanpak en sterke focus op duurzaamheid en gemeenschapsvorming. La Balma ontving de prijs in de categorie Social Architecture, terwijl De Warren bekroond werd voor Social Engagement. De prijs is niet alleen een erkenning, maar biedt met bijbehorend prijzengeld ook steun aan verdere ontwikkeling.
La Balma is een vooruitstrevend project van wooncoöperatie Sostre Civic en architectenbureau Lacol, dat bekend staat om haar participatieve en duurzame aanpak. Het project richt zich op niet-speculatief en betaalbaar wonen, met een sterke nadruk op gemeenschapsvorming en ecologische duurzaamheid. De 20 flexibele wooneenheden in het gebouw zijn ontworpen om aanpasbaar te zijn aan de behoeften van de bewoners. Elk appartement begint met een basisoppervlakte van 50 m², die uitgebreid kan worden met extra modules. Dit zorgt voor een langdurige en dynamische woonervaring, afgestemd op de veranderende levensomstandigheden van bewoners.
La Balma: nieuwe ecologische standaard
Het ontwerp van La Balma bevordert gemeenschapsvorming met gedeelde ruimtes zoals een keuken, werkplaatsen en een fietsopslag. Het gebouw opent zich naar de buurt door een commerciële ruimte die verhuurd wordt aan een lokale ngo en door gemeenschappelijke voorzieningen die buurtbewoners uitnodigen tot interactie. Dit versterkt de sociale cohesie en maakt het project een katalysator voor sociale integratie.
Ecologisch gezien zet La Balma een nieuwe standaard. Het gebouw is ontworpen met passieve bioklimatische strategieën, zoals zonne-energie en geothermische verwarming. De constructie maakt gebruik van kruislings verlijmd hout (CLT) om de ecologische voetafdruk te verkleinen. Met een reductie van materiaalgebruik en een focus op energie-efficiëntie biedt La Balma een inspirerend voorbeeld van hoe coöperatief wonen een duurzame en sociale woonoplossing kan bieden.
De Warren: pionier in collectief wonen
De Warren, gevestigd op Centrumeiland in Amsterdam, is het eerste zelfgebouwde coöperatieve woonproject van de stad. Het project omvat 36 sociale en betaalbare huurwoningen, ontwikkeld door een coöperatie van bewoners. Dit model maakt collectief eigendom en beheer mogelijk. De maandelijkse woonbijdragen van de bewoners dekken alle essentiële uitgaven, zoals onderhoud en de collectieve hypotheek. Naarmate de hypotheek wordt afbetaald, zullen de woonbijdragen dalen tot een niveau dat ver onder het gemiddelde van de private huurmarkt ligt.
Collectiviteit staat centraal in De Warren, met 30% van de ruimte gereserveerd voor gedeelde voorzieningen. Deze omvatten een auditorium, muziekstudio, gemeenschappelijke keukens, een dakterras en zelfs een kas. De innovatieve centrale trapstructuur, bekend als de ‘Machu Picchu’, faciliteert dagelijkse ontmoetingen en versterkt de gemeenschapsbanden.
Duurzaam bouwen met impact
De Warren onderscheidt zich ook door zijn sterke focus op duurzaamheid. Het gebouw maakt gebruik van gerecyclede materialen, zoals Azobe-inhibitorplanken voor de gevel en palen uit merenhout voor de balkons. Daarnaast worden energie-efficiënte technieken toegepast, zoals energiepalen die warmte uit de bodem halen en een dak vol zonnepanelen. Dankzij de toepassing van 330 m³ hout in de constructie slaat het gebouw meer dan 300 ton CO₂ op, een significante stap richting klimaatneutraliteit. Het flexibele ontwerp van de dragende houten kolommen en balken maakt aanpassingen in de toekomst eenvoudig mogelijk.
Zowel La Balma als De Warren tonen hoe coöperatieve woonprojecten succesvol kunnen inspelen op sociale en ecologische uitdagingen. Deze internationaal erkende voorbeelden bewijzen dat coöperatief wonen niet alleen betaalbare en duurzame huisvesting biedt, maar ook gemeenschappen versterkt. Voor Vlaanderen, waar coöperatief wonen nog in opkomst is, vormen ze een inspirerend voorbeeld van wat mogelijk is met visie, samenwerking en innovatie.