Het Brusselse architectenbureau Karbon’ architecture et urbanisme heeft de opdracht gekregen om de volledige coöperatieve tuinwijk La Cité Moderne in Sint-Agatha-Berchem te renoveren. Dit nieuws werd recent onthuld door architect Géry Leloutre tijdens een lezing in C-mine, georganiseerd door Architectuurwijzer. De tuinwijk, ontworpen door Victor Bourgeois in de jaren 1920, is een icoon van het modernisme en een van de bekendste coöperatieve woonprojecten in België. Karbon’ zal zowel de renovatie van de woningen op zich nemen als de publieke buitenruimte transformeren. Wie meer wil weten over de renovatie en andere projecten van Karbon’, kan de video-opname van de lezing hieronder bekijken.
Karbon’ is geen onbekende in de wereld van erfgoed- en renovatieprojecten. Het in 2008 opgerichte Brusselse coöperatieve architectenbureau heeft een team van 20 architecten en stedenbouwkundigen die zich richten op duurzame renovaties van sociale woningen en erfgoedgebouwen. Het bureau zoekt steeds naar manieren om de oorspronkelijke kwaliteiten van een gebouw te behouden en te combineren met hedendaagse woonstandaarden. Tijdens de lezing in C-mine belichtte Géry Leloutre hun aanpak en gaf hij inzichten in eerdere projecten, zoals de renovatie van Tour Goujons in Anderlecht en het woongebouw Général Jacques in Brussel.
Energetische renovatie
La Cité Moderne is een van de eerste modernistische tuinwijken in België en stond model voor latere ontwikkelingen in sociale woningbouw. De wijk, ontworpen met een vooruitstrevende visie op collectief wonen, heeft de afgelopen decennia echter te maken gekregen met verwaarlozing en leegstand. Karbon’ wil de wijk energetisch vernieuwen en tegelijkertijd haar architecturale integriteit respecteren. Daarbij zetten ze in op innovatieve isolatietechnieken en zorgvuldig materiaalhergebruik om de originele uitstraling van de wijk te behouden.
Kwalitatieve buitenruimtes
Een opvallend aspect van de renovatie is de aandacht voor de publieke ruimte. In lijn met de oorspronkelijke ontwerpprincipes van Victor Bourgeois en stedenbouwkundige Louis Van der Swaelmen, wil Karbon’ de groene, collectieve karakteristieken van de wijk herstellen. Dit betekent onder meer het herintroduceren van beplanting, het hergebruik van originele kasseien en een herinterpretatie van de straatprofielen. Op die manier wordt de sociale cohesie binnen de wijk versterkt en krijgen bewoners opnieuw toegang tot kwalitatieve buitenruimtes.
Levend erfgoed
De renovatie van La Cité Moderne past binnen een bredere evolutie waarbij erfgoed niet enkel als een esthetisch gegeven wordt benaderd, maar ook als een maatschappelijk instrument. Leloutre benadrukte hoe belangrijk het is om sociale woningen niet alleen technisch te verbeteren, maar ook een architecturale en stedenbouwkundige visie te behouden. Karbon’ beschouwt erfgoed als iets levends dat mee moet evolueren met de behoeften van de bewoners.
Foto © Maxime Vermeulen