18 januari 2026 lezing ‘de meerwaarde van coöperatief wonen’, STAM Gent
Als curator van de tentoonstelling Hier wil ik wonen! geeft Peggy Totté op zondag 18 januari 2026 in het STAM in Gent de zondagslezing ‘De meerwaarde van coöperatief wonen’. Ze vertrekt vanuit een woonmodel dat in Vlaanderen langzaam terrein wint: in een wooncoöperatie zijn bewoners niet eigenaar van een individuele woning, maar mede-eigenaar van het geheel. Dat principe van wonen aan kostprijs kan ruimte maken voor hoge woonkwaliteit, flexibiliteit en collectiviteit—kwaliteiten die in de expo ook resoneren, mede door voorbeelden uit landen waar coöperatief wonen al langer ingeburgerd is, zoals Zwitserland, Duitsland, Nederland en Spanje. Lees meer
Peggy Totté koppelt die internationale context aan een scherpe vraag voor Vlaanderen: groeit coöperatief wonen door tot een breed alternatief, of blijft het een fenomeen in de marge? In haar lezing blikt ze terug op de geschiedenis van wooncoöperaties in de Brusselse rand en zoomt ze vervolgens in op hedendaagse pioniers in Vlaanderen. Het gaat om een gevarieerde groep initiatiefnemers die elk vanuit een andere nood en ambitie werkt: betaalbaar wonen in dure gemeenten, zorgwonen voor specifieke doelgroepen, of projecten die net vertrekken vanuit erfgoedpanden. Door die diversiteit toont ze concreet waar de meerwaarde van het model vandaag kan liggen.
Praktische info
De lezing ‘De meerwaarde van coöperatief wonen’ door Peggy Totté, curator van de tentoonstelling Hier wil ik wonen! Coöperatief woondromen in Vlaanderen, vindt plaats op zondag 18 januari 2026 om 11 uur in de Abdijrefter van het STAM – Stadsmuseum Gent op de Bijlokesite (Godshuizenlaan 2, 9000 Gent). De deelnameprijs bedraagt 10 euro, met een UiTPAS-kansentarief van 2 euro. Tickets zijn te koop via het STAM. Voor en na de lezing kan je de tentoonstelling Hier wil ik wonen! op het STAMplein vrij bezoeken.
Op vrijdag 28 november 2025 organiseert CLT Vlaanderen in Leuven haar jaarlijkse CLT-dag. Dit ontmoetingsmoment brengt iedereen samen die betrokken is bij Community Land Trusts (CLT’s) – een innovatief woonmodel dat grond en eigendom van elkaar scheidt om betaalbaarheid structureel te verankeren. Tijdens deze editie ligt de nadruk op kennisdeling en dialoog: beleidsmakers, lokale besturen, onderzoekers, bewoners en juridische experten wisselen ervaringen uit over hoe CLT’s kunnen bijdragen aan duurzame, rechtvaardige en toekomstgerichte woonoplossingen. Lees meer
De editie van 2025 zoomt in op de juridische fundamenten van CLT’s. Hoe vertaal je idealen van gemeenschappelijk grondbezit naar sluitende juridische constructies? Wat betekenen erfpacht, opstalrecht en eeuwigdurende termijnen in de praktijk? Onder meer Julie Marchau (Vakgroep Recht, UGent) deelt haar inzichten over de juridische valkuilen én mogelijkheden van het model, terwijl advocaat Roland Timmermans zijn nieuwe boek “Communale gebruiksvormen of commons van onroerend goed” voorstelt. De CLT-dag biedt een unieke kans om kennis te verdiepen en ervaringen uit te wisselen met collega’s uit beleid en praktijk.
Kennis, praktijk en ontmoeting
Wie werkt rond betaalbaar wonen, stedelijke ontwikkeling of nieuwe eigendomsvormen, vindt hier waardevolle inspiratie en verdieping. Naast lezingen staan ook praktijkvoorbeelden uit Vlaanderen en Brussel op het programma, met ruimte om concrete cases en juridische vraagstukken te bespreken. De CLT-dag is meer dan een conferentie: het is een plek waar ideeën en ervaringen samenkomen, waar bewoners, experten en beleidsmakers elkaar ontmoeten en waar nieuwe samenwerkingen ontstaan. De dag biedt ruimte voor reflectie, debat en verbinding – een onmisbare gelegenheid voor wie mee wil bouwen aan een solidaire wooncultuur en de toekomst van gemeenschappelijk grondbezit.
De CLT-dag vindt plaats in Leuven op vrijdag 28 november 2025, in Campus Corso (Diestsestraat 253). De sessies starten om 10.00 uur en eindigen rond 16.00 uur, met onder meer een lunch, een boekvoorstelling en een afsluitende drink. Verwacht een afwisselend programma met bijdragen van juristen, academici en praktijkmensen, aangevuld met ruimte voor informele gesprekken en netwerking. Het volledige programma is te bekijken via www.cltgent.be/clt-vlaanderen/clt-dag. Inschrijven kan via dit formulier – je plaats is gegarandeerd na betaling.
6 november 2025 Gespreksavond ‘Coöperatief wonen in erfgoed?’, STAM Gent
Op donderdag 6 november organiseert het STAM in Gent, in samenwerking met Architectuurwijzer en in het kader van de tentoonstelling Hier wil ik wonen!, een tweede gespreksavond rond coöperatief wonen. Na een eerste sessie over studentenhuisvesting, staat nu bijzonder erfgoed centraal. Hoe kan het coöperatieve woonmodel historisch waardevolle plekken bewaren én actueel houden? Twee inspirerende cases illustreren dit: het begijnhof van Dendermonde, waar gezocht wordt naar een nieuwe toekomst via coöperatief wonen, en de Papaverhof in Den Haag, waar bewoners al honderd jaar samen hun erfgoed beheren. Gratis inschrijven voor deze gespreksavond kan via de website van het STAM. Lees meer
Het begijnhof van Dendermonde, een UNESCO-werelderfgoedsite, is een uitzonderlijke plek waar de eeuwenlange geschiedenis tastbaar aanwezig blijft. De huizen rondom het besloten hof creëren een stille en groene enclave midden in de stad, die tegelijk inspirerend als broos is. Vele woningen verkeren in wisselende staat: sommige zijn nog bewoonbaar, andere staan leeg of kampen met zware gebreken. Toch tonen ze een verrassend actueel woonpotentieel, met compacte typologieën die vandaag nog steeds relevant zijn. De centrale ligging tussen station en stadskern versterkt bovendien de aantrekkingskracht. Het begijnhof staat echter op een kantelpunt: na jaren van studies en half afgewerkte dossiers groeit de ambitie om een duurzame toekomststrategie uit te werken.
Die toekomst zou weleens coöperatief kunnen zijn. Samen met de stad Dendermonde en de vzw Begijnhof onderzoekt Miss Miyagi hoe een wooncoöperatie dit erfgoedsite kan redden en heractiveren. Het model biedt meerdere voordelen: het voorkomt versnippering van eigendom, maakt respectvolle renovaties mogelijk en creëert tegelijk betaalbare woonkansen. Bewoners zouden mede-eigenaar worden van de coöperatie in plaats van eigenaar van een individueel pand, waardoor het geheel collectief beheerd blijft. Zo kan het begijnhof opnieuw een levendige gemeenschap worden, met ruimte voor zorg, ontmoeting en solidariteit. Voor spreker Michiel Van Balen van Miss Miyagi is het een uitgelezen kans om een historische burgerbeweging – waarin religieuze vrouwen ooit samen woonden en werkten – een eigentijdse vertaling te geven.
De Papaverhof van Jan Wils
De tweede case, de Papaverhof in Den Haag, toont hoe dit model in de praktijk al honderd jaar standhoudt. Deze tuinwijk, ontworpen door architect Jan Wils en gebouwd in 1921, is wereldwijd uniek als wooncomplex in de geest van De Stijl. De coöperatieve woningbouwvereniging Daal en Berg beheert er 128 woningen, waarvan 68 eengezinswoningen rond een groen hof en 60 etagewoningen in de rand. Het beheer door bewoners zelf blijkt cruciaal: ondanks hoge onderhoudskosten, complexe restauraties en strenge erfgoedregels blijft het collectieve model functioneren. Dankzij een combinatie van woonrechten, anti-speculatiebedingen en gezamenlijke besluitvorming konden de bewoners hun monument in stand houden, ook door moeilijke financiële periodes heen.
Wat de Papaverhof bijzonder maakt, is niet alleen de vooruitstrevende architectuur van Wils – geïnspireerd door de tuinstadgedachte en De Stijl – maar ook de sociale cohesie die uit de coöperatie groeit. Bewoners organiseren mee het onderhoud, verdelen verantwoordelijkheden via werkgroepen en bouwen een sterke band met de plek en elkaar op. Voor Jos Praat, die als bewoner en coöperant zijn ervaringen komt delen, is het een levende illustratie dat erfgoed en gemeenschap elkaar kunnen versterken. De Papaverhof bewijst dat collectief eigenaarschap niet alleen woningen maar ook erfgoed duurzaam kan verankeren, en zo model kan staan voor nieuwe experimenten in Vlaanderen.
tot19 december 2025 Expo ‘Coöperaties, je vindt ze overal!’, Cera Leuven
Op 15 oktober 2025 opent in het Cera-gebouw in Leuven de expo Coöperaties, je vindt ze overal!, die te bezoeken is tot en met 19 december. Cera en het Centrum Agrarische Geschiedenis (CAG) grijpen het Internationaal Jaar van de Coöperaties aan om te tonen hoe deze ondernemingsvorm doorheen de tijd telkens weer het verschil maakt. De tentoonstelling dompelt bezoekers onder in de wereld van coöperaties, met historische beelden, persoonlijke verhalen en verrassende invalshoeken die jong en oud aanspreken. Waarom dit belangrijk is? Omdat coöperaties al meer dan een eeuw een rol spelen in ons dagelijkse leven en ook vandaag een antwoord bieden op maatschappelijke uitdagingen. Lees meer
Al sinds het einde van de 19de eeuw vinden landbouwers, tuinders en voedingsproducenten elkaar in coöperatieve verbanden: van kredietcoöperaties en melkerijen tot brouwerijen, veilingen en supermarkten. Maar de coöperatieve gedachte reikt verder dan de voedingssector. Of het nu gaat om wonen, zorgen, energie, sport of vrije tijd: overal zoeken mensen manieren om samen sterker te staan. De Verenigde Naties riepen 2025 niet toevallig uit tot Internationaal Jaar van de Coöperaties. Voor hen is coöperatief ondernemen de meest duurzame vorm van ondernemen, omdat het gebaseerd is op waarden als democratie, solidariteit en inclusiviteit. Daarmee leveren coöperaties een cruciale bijdrage aan klimaatactie, armoedebestrijding en eerlijke werkgelegenheid.
Praktisch
De expo laat bezoekers ontdekken wat een coöperatie precies is, welke vormen er bestaan en hoe ze vandaag evolueren. Ze toont hoe pioniers van meer dan honderd jaar geleden de basis legden en hoe hedendaagse initiatieven verder bouwen aan een inclusieve toekomst. Coöperaties, je vindt ze overal! loopt van 15 oktober tot 19 december 2025 in het Cera-gebouw aan de Muntstraat 1 in Leuven. De tentoonstelling is open van 10 tot 17 uur op maandag, woensdag, donderdag en vrijdag, met gratis toegang voor iedereen. Op dinsdag 6 november, vrijdag 21 november, donderdag 4 december en donderdag 18 december blijft de expo gesloten. Meer info over de expo vind je hier.
lezing “Rol van lokale overheid bij wooncoöperaties“, door Peggy Totté op lezingenreeks ‘Wooncoöperatie als game changer’, georganiseerd door Cera, Architectuurwijzer en provincie Vlaams-Brabant, 20 mei 2022
lezing “Basisprincipes van gemeenschapseconomie“, door Peter Kuenzli op lezingenreeks ‘Wooncoöperatie als game changer’, georganiseerd door Cera, Architectuurwijzer en provincie Vlaams-Brabant, 20 mei 2022
lezing “Housing typologies of cooperative housing in Vienna, Zurich and Munich“, door Arie Lengkeek op lezingenreeks ‘Wooncoöperatie als game changer’, georganiseerd door Cera, Architectuurwijzer, Muntpunt, Brussels Bouwmeester en Kenniscentrum Welzijn, Wonen en Zorg, en Community Land Trust Brussel, 18 mei 2022
lezing “Architectural qualities of participatory housing in Brussels and abroad“, door Kristiaan Borret op lezingenreeks ‘Wooncoöperatie als game changer’, georganiseerd door Cera, Architectuurwijzer, Muntpunt, Brussels Bouwmeester en Kenniscentrum Welzijn, Wonen en Zorg, en Community Land Trust Brussel, 18 mei 2022
lezing “Affordable, anti-speculative and affordable housing cooperatives in Brussels“, door Thomas Dawance op lezingenreeks ‘Wooncoöperatie als game changer’, georganiseerd door Cera, Architectuurwijzer, Muntpunt, Brussels Bouwmeester en Kenniscentrum Welzijn, Wonen en Zorg, en Community Land Trust Brussel, 18 mei 2022
lezing “Oprichting coöperatie De Boomgaard, Leuven“, door Jan Van Wezer (directeur De Wingerd) en Toon Manders (Miss Miyagi) op werksessie coöperatief wonen, georganiseerd door provincie Limburg, Cera en Architectuurwijzer, 1 april 2022
lezing “Coöperatief woonproject in Knokke-Heist“, door Stefaan Keirse op werksessie coöperatief wonen, georganiseerd door provincie Limburg, Cera en Architectuurwijzer, 1 april 2022
lezing “Erkenning coöperatieve vennootschap“, door Lieve Jacobs op werksessie coöperatief wonen, georganiseerd door provincie Limburg, Cera en Architectuurwijzer, 1 april 2022
lezing “Coöperatief wonen in de stad“, door Filip Canfyn en Peter Kuenzli, lezing in randprogramma expo Housing Apart Together, georganiseerd door Architectuurwijzer, stad Antwerpen, AG Vespa, Cera en Antwerp Management School, 28 oktober 2021
symposium “Coöperatief wonen” met Miroslav Sik (ZWI), Ninke Happel (NL) en Tom Lagast over projecten in Zürich, Rotterdam en Vlaanderen, oktober 2017, C-mine
Beheer cookie toestemming
Wij gebruiken cookies om onze website te optimaliseren.
Strikt noodzakelijk
Altijd actief
De technische opslag of toegang is strikt noodzakelijk voor het legitieme doel het gebruik mogelijk te maken van een specifieke dienst waarom de abonnee of gebruiker uitdrukkelijk heeft gevraagd, of met als enig doel de uitvoering van de transmissie van een communicatie over een elektronisch communicatienetwerk.
Voorkeuren
De technische opslag of toegang is noodzakelijk voor het legitieme doel voorkeuren op te slaan die niet door de abonnee of gebruiker zijn aangevraagd.
Statistieken
De technische opslag of toegang die uitsluitend voor statistische doeleinden wordt gebruikt.De technische opslag of toegang die uitsluitend wordt gebruikt voor anonieme statistische doeleinden. Zonder dagvaarding, vrijwillige naleving door uw Internet Service Provider, of aanvullende gegevens van een derde partij, kan informatie die alleen voor dit doel wordt opgeslagen of opgehaald gewoonlijk niet worden gebruikt om je te identificeren.
Marketing
De technische opslag of toegang is nodig om gebruikersprofielen op te stellen voor het verzenden van reclame, of om de gebruiker op een website of over verschillende websites te volgen voor soortgelijke marketingdoeleinden.
